Szykują się zmiany w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Mają one na celu implementację unijnych dyrektyw. Co warto wiedzieć o planowanych zmianach?
Implementacja dyrektywy DSM
W dniu 15 lutego 2024 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, iż Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego podjęło istotną dla wielu twórców decyzję. Mianowicie wykreślono z projektu zapisy dotyczące tantiemizacji na rzecz twórców, których utwory publikowane są w Internecie.
Dlaczego przepisy prawa autorskiego są nowelizowane? Otóż chodzi tutaj o implementację dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 17 kwietnia 2019 r. – dyrektywy 2019/789 ustanawiającej przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mające zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniającej dyrektywę Rady 93/83/EWG (tzw. dyrektywy „satelitarno-kablowej II”), a także dyrektywy 2019/790 w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (dyrektywy „Digital Single Market” – DSM).
Warto dodać, że termin wdrożenia dyrektyw minął w dniu 7 czerwca 2021 r., jednakże w dniu 4 czerwca 2021 r. Komisja Europejska opublikowała wytyczne dotyczące art. 17 dyrektywy DSM.
Stowarzyszenie Filmowców Polskich broni twórców
W dniu 1 lutego 2024 r. Stowarzyszenie Filmowców Polskich poinformowało o złożeniu zawiadomienia do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa. Miało ono polegać na zaniechaniu przyjęcia dyrektywy unijnej wprowadzającej tantiemy z Internetu. Jak podkreślono w uzasadnieniu, „w 2024 r. Polska jest już ostatnim krajem w całej Unii Europejskiej, w którym nie wdrożono jeszcze dyrektywy ws. prawa autorskiego”.
Zdaniem przedstawicieli Stowarzyszenia twórcy powinni mieć zagwarantowane prawo do odpowiedniego i proporcjonalnego wynagrodzenia. Realizacja tego prawa odbywałaby się poprzez uzyskiwanie tantiem za odtwarzanie filmów w serwisach streamingowych.
Dostosowanie prawa polskiego do regulacji unijnych jest obowiązkiem wynikającym z członkostwa w Unii Europejskiej. Nie inaczej jest w przypadku dyrektyw dotyczących prawa autorskiego. Czy jednak implementacja w kształcie proponowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego spełni oczekiwania twórców? Będzie można przekonać się o tym już niebawem.
Uzyskaj pomoc prawną