Skarga pauliańska | Conselion - Prawo i podatki 2022
Blog

Skontaktuj się z nami

21-12-2021
Photo representing the subject of the blog

Najpopularniejsze posty

Zapisz się do Newslettera

Wyślij

Skarga pauliańska jest uregulowaną w kodeksie cywilnym instytucją prawną, która w pewnych przypadkach zapewnia wierzycielowi ochronę przed dłużnikiem, który próbuje uniknąć długu. Sposobem na uniknięcie przez dłużnika spłaty zobowiązań jest wyzbywanie się majątku. Mowa tu o „przepisywaniu” np. nieruchomości na członków rodziny: dzieci, żonę. Dłużnicy wykorzystują taki sposób, by uniknąć ryzyka skierowania wniosku przez wierzyciela do komornika o egzekucję z tego składnika majątku.


Skarga pauliańska jest rodzajem powództwa, które składa się w sądzie. W niektórych przypadkach można te instytucję wykorzystać w sądowym postępowaniu przeciwegzekucyjnym wytoczonym przez osobę trzecią. W procesie wszczętym w sprawie skargi pauliańskiej sąd rozstrzyga czy wierzyciel będzie mógł skierować egzekucję do konkretnych przedmiotów majątkowych, które powinny należeć do dłużnika, a w chwili wydania wyroku należą do osoby trzeciej. W momencie, gdy sąd uzna, że spełnione zostały wszystkie przesłanki skargi paulińskiej, wydaje wyrok uwzględniający powództwo, w którym określa osobę pokrzywdzonego wierzyciela, czynność prawną (np. umowę) uznaną za bezskuteczną wobec wierzyciela oraz wierzytelności chronione skargą, dłużnika i osobę trzecią, która nabyła lub zyskała na skutek dokonania zakwestionowanej czynności prawnej. Skutkiem pozytywnego rozstrzygnięcia dla wierzyciela jest fakt, że uzyskuje on specjalne uprawnienia w toku postępowania egzekucyjnego toczącego się przeciwko dłużnikowi, ale względem osoby trzeciej. W toku postępowania komornik może zająć i sprzedać wszystko to, co na skutek bezskutecznej czynności prawnej wyszło z majątku dłużnika (np. darowaną nieruchomość) lub wszystko, co miało do niego wejść, ale nie weszło (np. wierzytelność, co do której dłużnik zwolnił z długu osobę trzecią) pomimo, że formalnie nie należy to do dłużnika, a do osoby trzeciej.


Ważne jest to, że wierzycielowi nie jest potrzebny tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie trzeciej, bowiem do postępowania egzekucyjnego wystarczy tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi. Gdy wierzyciel nie posiada takiego tytułu, nie będzie mógł prowadzić egzekucji przeciwko dłużnikowi nawet wtedy, gdy uzyska wyrok uwzględniający skargę pauliańską. Wierzyciel może dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z konkretnego składnika należącego do osoby trzeciej z pierwszeństwem przed jej wierzycielami. Chodzi o to, że w przypadku, gdy osoba trzecia posiada innych wierzycieli, którzy również egzekwują swoją wierzytelność z przedmiotu, którego dotyczyła skarga pauliańska, to po jej sprzedaży przez komornika uzyskają środki pieniężne tylko pod w momencie, gdy cokolwiek zostanie po zaspokojeniu w całości wierzytelności chronionej skargą. Skutkiem skargi pauliańskiej jest uznanie przez sąd określonej czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela. Pozytywny wyrok w sprawie zapewnia wierzycielowi możliwość prowadzenia egzekucji komorniczej z przedmiotów majątkowych, które wskutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszły z majątku dłużnika albo do niego nie weszły.