Wiele osób uważa, że podział majątku małżonków może zostać dokonany jedynie po rozwodzie. Otóż tego typu pogląd nie jest zgodny z rzeczywistością, ponieważ istnieje prawna możliwość podziału majątku w trakcie istnienia małżeństwa. W jaki sposób można tego dokonać? Odpowiemy na to pytanie w kolejnym artykule na naszym blogu.
Czym jest małżeńska wspólność majątkowa?
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje małżeńska wspólność ustawowa, chyba że wcześniej strony zawarły intercyzę. Wspólność ta obejmuje swoim zakresem wszystkie przedmioty, które małżonkowie nabyli podczas jej trwania. Natomiast to, co zostało nabyte wcześniej, wchodzi w skład majątków osobistych małżonków.
Zgodnie z przepisami majątek wspólny małżonków tworzą w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
- dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
- środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
- kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie emerytalnym.
Jeżeli zaś chodzi o majątki osobiste małżonków, w ich skład wchodzą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty służące do zaspokajania osobistych potrzeb, a więc na przykład odzież, czy też przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.
Kiedy możliwe jest dokonanie podziału majątku w czasie trwania małżeństwa?
Jak już zostało wcześniej powiedziane, istnieje możliwość dokonania podziału majątku w czasie trwania małżeństwa. Musi jednak zostać spełniony pewien zasadniczy warunek – musi ustać ustawowa wspólność majątkowa.
Kiedy zostaje on spełniony? Otóż istnieją następujące możliwości:
- zawarcie przez małżonków umowy dotyczącej rozdzielności majątkowej;
- ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd;
- ubezwłasnowolnienie jednego z małżonków;
- ogłoszenie upadłości jednego z małżonków;
- orzeczenie przez sąd separacji pomiędzy małżonkami.
Po zaistnieniu którejkolwiek z powyższych okoliczności wspólność ustawowa przestaje istnieć. Oznacza to między innymi, że jeden małżonek nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte przez drugiego.
W jaki sposób można dokonać podziału majątku wspólnego?
Zgodnie z prawem istnieją dwa sposoby przeprowadzenia podziału majątku wspólnego. Pierwszym z nich jest podział sądowy, a drugim umowny.
Jeżeli chodzi o podział sądowy, to z ważnych powodów można złożyć wniosek o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Wskazanymi przed chwilą ważnymi powodami mogą być na przykład takie okoliczności jak alkoholizm, uzależnienie od hazardu, czy też rozrzutny tryb życia. Podział sądowy znajduje zazwyczaj zastosowanie, jeżeli małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia dotyczącego kształtu podziału majątku. Co ważne, zasadniczo ten rodzaj podziału odnosi się do całego majątku wspólnego.
Podział umowny możliwy jest do przeprowadzenia wyłącznie, gdy małżonkowie zgadzają się co do jego szczegółów. W umowie można ustalić także kwestię ewentualnych spłat i dopłat. Kontrakt ten powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. Co ważne, ten rodzaj podziału może obejmować cały majątek bądź jego część.
Dokonanie podziału majątku możliwe jest również w czasie istnienia małżeństwa. Konieczne jest jednak ustanie ustawowej wspólności majątkowej, czyli przeprowadzenie odpowiedniego postępowania sądowego bądź zawarcie umowy. W ten sam sposób można następnie dokonać podziału.