Osoby, które zajmują się obrotem nieruchomościami, jak i ci, którzy zamierzają nabyć bądź sprzedać na przykład dom lub mieszkanie, spotykają się z instytucją księgi wieczystej. Czym jest ona w praktyce? Czy każda nieruchomość ma księgę wieczystą? W jaki sposób można ją założyć? O tym w naszym kolejnym artykule.
Czym jest księga wieczysta?
Można powiedzieć, że księga wieczysta to dowód osobisty danej nieruchomości. Jest to więc dokument, który zawiera podstawowe informacje jej dotyczące. Można w niej znaleźć wiele interesujących danych z punktu widzenia nabywcy nieruchomości. Dotyczą one na przykład tego, kto jest właścicielem, a także czy ustanowiona została hipoteka. Z tego względu warto zapoznać się z treścią księgi wieczystej przed zakupem nieruchomości. Co więcej, w polskim prawie obowiązuje zasada jawności oraz rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Oznacza ona, iż nie można powoływać się na nieznajomość wpisów w księdze, a ponadto osoba, która figuruje w niej jako właściciel, jest właścicielem danej nieruchomości, nawet jeżeli z innych dokumentów wynika coś innego.
Aby sprawdzić treść księgi wieczystej, należy znać jej numer. Można go znaleźć na tak zwanej okładce. Ponadto zawiera ona informacje o sądzie, który prowadzi księgę. Co ważne, sprawdzić treść księgi wieczystej można na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest tradycyjny, czyli udanie się do wydziału wieczystoksięgowego, z kolei drugi ma charakter elektroniczny i polega on na wpisaniu numeru do specjalnej wyszukiwarki, którą bez problemu można znaleźć w Internecie.
Działy księgi wieczystej
Każda księga wieczysta składa się z czterech działów. Zawierają one różne informacje dotyczące nieruchomości. Podział ten ma charakter systematyczny i ułatwia poruszanie się po dokonanych wpisach.
Dział I zawiera informacje dotyczące o adresie, powierzchni i rodzaju przeznaczenia nieruchomości. Natomiast w dziale II można sprawdzić, kto faktycznie jest właścicielem nieruchomości. Z działu III można zaś dowiedzieć się, czy dana nieruchomość została obciążona ograniczonymi prawami rzeczowymi innymi niż hipoteka. O tej ostatniej można znaleźć informacje w dziale IV.
Jak założyć księgę wieczystą?
Zgodnie z prawem nie ma obowiązku, aby każda nieruchomość posiadała księgę wieczystą. Niemniej jednak stanowi ona znaczące ułatwienie w razie zbycia domu lub działki.
Założenie księgi wieczystej wiąże się w praktyce z koniecznością wypełnienia odpowiedniego wniosku z załącznikami w wydziale wieczystoksięgowym właściwego sądu rejonowego. Wniosek ten wypełnia się na formularzu KW-ZAL. Co ważne, można go pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości albo uzyskać w placówce sądu.
Jak zostało wcześniej powiedziane, do wniosku konieczne jest przygotowanie załączników. Wśród nich należy wskazać dokumenty dotyczące nabycia prawa własności – na przykład akt notarialny dotyczący nabycia mieszkania, postanowienie sądu o nabyciu spadku albo akt poświadczenia dziedziczenia, a także dokumenty geodezyjne, czyli wypis z ewidencji gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej.
Trzeba pamiętać, że założenie księgi wieczystej wiąże się z określonymi opłatami. Samo złożenie wniosku to wydatek rzędu 100 złotych. Z kolei dokonanie wpisu dotyczącego własności wiąże się z opłatą 200 złotych.
Księga wieczysta to niezwykle ważny dokument z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami. Pozwala ona bowiem zweryfikować jej stan prawny każdemu, kto jest zainteresowany nabyciem danego domu, mieszkania, czy też działki. Warto więc zadbać o to, aby dana nieruchomość miała założoną księgę wieczystą oraz aby wpisy w niej były zgodne z rzeczywistością.