Pomysł dotyczący wprowadzenia możliwości uzyskania rozwodu u notariusza wzbudza niemałe emocje i kontrowersje. Według Krajowej Rady Notarialnej rejenci jak najbardziej są gotowi na takie rozwiązanie. Sceptycznie do tego pomysłu podchodzą natomiast adwokaci.
Czy można przyspieszyć sprawy rozwodowe?
Jak wynika ze statystyk, w 2023 r. notariusze stwierdzili 160 tys. nabyć spadku. Są to sprawy, które nie trafiły do sądu. Zostały one rozstrzygnięte zdecydowanie szybciej i taniej, co było z korzyścią dla osób zainteresowanych.
Z powyższych względów pojawił się pomysł przekazania notariuszom kompetencji rozstrzygania spraw rozwodowych w niektórych przypadkach. Podobnie rozwiązania funkcjonują od dłuższego czasu w wielu innych krajach.
Pomysł ten znalazł już wielu zwolenników i przeciwników. Ci pierwsi podnoszą, że kiedy wprowadzona została możliwość poświadczenia dziedziczenia przed notariuszem, również pojawiały się krytyczne głosy. Tymczasem rozwiązanie to nie tylko się przyjęło, ale i doskonale sprawdza się w praktyce.
Rozwody – kiedy się komplikują?
Duże emocje wywołuje jednak kwestia dobra dziecka. Na ten problem zwraca uwagę adwokatura, według której należy zadbać o odpowiednie zabezpieczenie praw stron. Oznacza to, że dyskusję nad pomysłem będzie można zacząć, dopiero gdy opublikowany zostanie projekt nowych przepisów.
Adwokaci wskazują jednak, że uproszczenia proceduralne byłyby jak najbardziej wskazane. Przede wszystkim ze względu na fakt, iż w sądach zalega wiele spraw, a strony czekają niekiedy nawet latami na ich rozstrzygnięcie.
Należy zwrócić uwagę, że po wprowadzeniu proponowanego rozwiązania doszłoby to stworzenia nowego bytu prawnego, jakim byłaby w rzeczywistości umowa rozwodowa. I tutaj mogą pojawić się problemy, np. związane z zadłużeniem małżonków i ochroną ich wierzycieli.
Rozwody u notariusza w innych krajach – jak to wygląda?
Takie rozwiązanie funkcjonuje już w innych krajach i świetnie się sprawdza. Jakie główne przesłanki muszą zostać spełnione aby rozwód u notariusza był możliwy:
- Rozwiązanie małżeństwa musi być oparte na podstawie zgodnych oświadczeń małżonków, inaczej mówiąc małżonkowie chcą rozwieść się za porozumieniem stron.
- Małżonkowie nie posiadają małoletnich dzieci.
Czy pełnomocnik byłby potrzebny?
Wielu adwokatów i radców prawnych wskazuje na jeszcze jedną kwestię. Mianowicie sprawy rozwodowe stanowią dla nich źródło zarobkowania. To jednak nie wszystko, albowiem pełnomocnicy są w stanie zagwarantować prawidłowy przebieg postępowania, a co za tym idzie, poprawić bezpieczeństwo stron.
Rolą notariusza byłoby bowiem prawidłowe sporządzenie dokumentu. Z kolei pełnomocnicy mogliby informować strony o ich sytuacji prawnej, a także zadbać o treść poszczególnych zapisów.
A może jeszcze inaczej?
Część adwokatów zgłasza jeszcze inny pomysł. Mianowicie twierdzą oni, że to przedstawiciele palestry mogliby zająć się tworzeniem porozumień rozwodowych. Co ważne, adwokaci, którzy zajmują się prowadzeniem spraw rodzinnych, mają dużą wiedzę i doświadczenie w tym zakresie.
Ponadto wielu adwokatów jest mediatorami w sprawach rodzinnych. Dzięki ugodom, które zostają przed nimi zawarte, część postępowań rozwodowych kończy się zdecydowanie szybciej.
Warto również dodać, że ugoda zawarta przed mediatorem trafia następnie do sądu w celu jej zatwierdzenia. Taka sama praktyka mogłaby być stosowana w przypadku porozumień rozwodowych.
Z całą pewnością wszelkie inicjatywy, których celem jest przyspieszenie rozpoznawania spraw, zasługują na uwagę. Konieczna jest jednak dogłębna analiza proponowanych przepisów pod kątem ich zgodności z Konstytucją RP.
Sprawdzam ofertę kancelarii
