Zmiany w Polskim Ładzie – likwidacja abolicji podatkowej
Blog

Skontaktuj się z nami

27-06-2022
Photo representing the subject of the blog

Najpopularniejsze posty

Zapisz się do Newslettera

Wyślij

Pakiet zmian w Polskim Ładzie dotyczy wielu aspektów prawa podatkowego, w tym likwidacji abolicji podatkowej. Nowelizacja przepisów w tym zakresie wzbudza pewne kontrowersje nie tylko wśród ekspertów. Na czym dokładnie ma polega zmiana przygotowana przez rząd?


Abolicja podatkowa i jej likwidacja


Na mocy abolicji podatkowej osoby, które nie uiściły podatku dochodowego, mogły uniknąć kary. Chodzi tutaj o dochody lub przychody niezadeklarowane w całości lub w części do opodatkowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które powstały przede wszystkim w związku z:

  • nieujawnieniem w całości lub w części tych dochodów lub przychodów;
  • nieujawnieniem w całości lub w części źródła powstania tych dochodów lub przychodów;
  • przeniesieniem lub posiadaniem w jakiejkolwiek formie kapitału poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • stosowaniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sposób niezgodny z kontekstem użycia postanowień tych umów, z ich celem oraz zamiarami państw-stron tych umów;
  • nierzeczywistą rezydencją podatkową;
  • osiągnięciem innej niż wymieniona wyżej korzyści podatkowej.

Dzięki abolicji dochody te mogły zostać opodatkowane przejściowym ryczałtem, którego wysokość wynosi zaledwie 8%. To znacznie mniej niż w przypadku standardowych stawek PIT i CIT.


Koniec abolicji


W związku z nowelizacją przepisów abolicja zostanie zlikwidowana w lipcu 2022 roku. Powodem takiego stanu rzeczy jest między innymi złożenie przez prezydenta wniosku o zbadanie zgodności z Konstytucją RP ustawy z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.


Według głowy państwa regulacje te mogą naruszać w szczególności zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, zasadę równości oraz zasadę powszechności i równości opodatkowania. Co ważne, Trybunał Konstytucyjny przyjął sprawę do rozpoznania i nadał jej bieg.


Czy przepisy mogą być niekonstytucyjne?


Problem niekonstytucyjności przepisów abolicyjnych jest znany już od dawna, na co zwracało uwagę wielu ekspertów. Co więcej, Trybunał Konstytucyjny już we wcześniejszych latach (na przykład w 2002 roku) orzekał, że tego typu rozwiązania nie są zgodne z ustawą zasadniczą. Podobnego rozstrzygnięcia można więc spodziewać się i tym razem.


Niemniej w tym przypadku problem jest jeszcze jeden problem. Mianowicie nie tylko wprowadzenie abolicji może zostać uznane za niekonstytucyjne, ale także i jej likwidacja w czasie roku podatkowego. Dlaczego? Otóż ma to związek z zasadą, zgodnie z którą nie można wprowadzać negatywnych zmian w PIT w ciągu roku podatkowego. To z kolei wywołałoby chaos w wielu rozliczeniach, które zostały już dokonane.


Czy abolicja podatkowa faktycznie zostanie zlikwidowana? Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że tak się stanie. Tego rodzaju rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego spowodowałoby jeszcze większy chaos w systemie podatkowym, szczególnie gdyby uznano, że likwidacja abolicji także stoi w sprzeczności z ustawą zasadniczą.