Ogólne rozporządzenie o ochronie danych zwane w skrócie RODO nałożyło wiele obowiązków na osoby, które przetwarzają dane osobowe. Tym samym za naruszenia w tym zakresie grożą sankcje, które mogą być niezwykle dotkliwe. Jedną z nich jest zadośćuczynienie. W jakich przypadkach powstaje roszczenie w przedmiocie tego świadczenia?
Zadośćuczynienie za naruszenie RODO – co warto wiedzieć?
W przepisach RODO uregulowano odpowiedzialność cywilną osoby, która dopuściła się naruszenia danych osobowych. Mianowicie osobie, która została poszkodowana w wyniku naruszenia jej danych osobowych, przysługuje zarówno odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie. To drugie przysługuje za tak zwaną szkodę niemajątkową. Co należy rozumieć pod tym pojęciem? Otóż chodzi tutaj o jakąś dolegliwość natury fizycznej lub psychicznej. Tego rodzaju szkoda podlega naprawieniu właśnie poprzez zapłatę zadośćuczynienia.
Polski sąd zdecydował w sprawie o zadośćuczynienie za naruszenie RODO.
W sprawie dotyczącej zadośćuczynienia za naruszenie przepisów RODO orzekł w 2020 roku Sąd Okręgowy w Warszawie. Postępowanie toczyło się w przedmiocie przekazania poszkodowanemu w wyniku kolizji drogowej przez ubezpieczyciela zbyt wielu danych sprawcy zdarzenia. Poszkodowany otrzymał od swego zakładu ubezpieczeń takie informacje jak imię i nazwisko sprawcy, jego adres zamieszkania, numer PESEL oraz numer telefonu, a ponadto dane dotyczące pojazdu, który do niego należał.
Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wykazał jednoznacznie, iż ubezpieczyciel upublicznił dane osobowe sprawcy zdarzenia bądź wykorzystał je w sposób niezgodny z przepisami RODO. Co było konsekwencją tego zdarzenia? Otóż wyciek danych osobowych spowodował u sprawcy kolizji obawę, że mogą one zostać wykorzystane w sposób niewłaściwy, na przykład do zaciągnięcia jakiegoś zobowiązania bez jego zgody. Zdaniem sądu nie była to na tyle duża krzywda, aby uzasadniała zasądzenie roszczenia w kwocie 10 000 złotych, o co wnosiła strona powodowa. Ostatecznie w wyroku zasądzono sumę w wysokości 1 500 złotych.
Zadośćuczynienie za naruszenie RODO – orzecznictwo za granicą.
Problem zadośćuczynienia za naruszenie przepisów RODO stał się również przedmiotem spraw rozpatrywanych przez sądy w innych państwach należących do Unii Europejskiej. I tak w marcu 2020 roku sąd w niemieckim Düsseldorfie rozpoznał sprawę dotyczącą spóźnionej i nieprawidłowej realizacji prawa dostępu do informacji. Polegała ona na udzieleniu przez pracodawcę informacji pracownikowi o jego danych osobowych po upływie 5 miesięcy, podczas gdy zgodnie z przepisami miał na to jedynie miesiąc. Poza tym informacja ta nie była kompletna. Spowodowało to wystąpienie przez pracownika z roszczeniem zadośćuczynienia, a sąd uznał, że należy mu się ono w kwocie 5 000 euro. Co ważne, sąd stwierdził również, że wysokość zadośćuczynienia ma pełnić funkcję prewencyjną, to znaczy odstraszającą innych przed dopuszczaniem się podobnych naruszeń. Ponadto kwota świadczenia powinna uwzględniać sytuację finansową sprawcy szkody.
Podobny był wynik postępowania prowadzonego przed sądem w Lubece, które zakończyło się w 2019 roku. Pracodawca opublikował w serwisie społecznościowym Facebook informacje dotyczące swojego pracownika. Chodziło o wizerunek oraz opis stanowiska. Co ważne, publikacja ta miała miejsce bez zgody pracownika. Sąd w Lubece zdecydował, że pracownikowi należy się zadośćuczynienie od pracodawcy w kwocie 1 000 euro.