Świadczenie 500+ w opiece naprzemiennej
Blog

Skontaktuj się z nami

23-03-2022
Photo representing the subject of the blog

Najpopularniejsze posty

Zapisz się do Newslettera

Wyślij

Świadczenie opiekuńcze z programu 500+ stanowi realne wsparcie w wychowywaniu dzieci dla wielu polskich rodzin. Dzięki niemu rodzice mogą sfinansować zajęcia pozalekcyjne swoich pociech bądź też wyjazdy wakacyjne, co zdecydowanie poprawiło komfort ich życia oraz warunki rozwoju. Jak jednak wygląda pobieranie świadczenia 500+ w przypadku rozwodu rodziców i sprawowania przez nich opieki naprzemiennej? Do kogo w takim przypadku trafiają pieniądze?


Cel świadczenia z programu 500+


Świadczenie 500+ zostało wprowadzone w 2016 roku przez rząd Zjednoczonej Prawicy jako odpowiedź na problem niskiej dzietności w Polsce. Z czasem okazało się jednak, że założenia tego programu nie zostały spełnione i dodatkowe pieniądze nie zachęciły Polaków do tego, aby mieli więcej dzieci. Niemniej świadczenie to stanowi dla tysięcy rodzin realne wsparcie w wychowywaniu swoich pociech.


Opieka naprzemienna po rozwodzie



Jeżeli rozwodzą się małżonkowie, którzy mają wspólne małoletnie dzieci, wówczas powstaje konieczność uregulowania kontaktów rodzica z dziećmi, który na stałe z nimi nie mieszka. Można to zrobić polubownie, a więc w ramach ustnej umowy, w formie ugody zawartej przed mediatorem, jak i przed sądem. Ta ostatnia możliwość znajduje zwykle zastosowanie, gdy rodzice są ze sobą silnie skonfliktowani i wypracowanie przez nich jakiegokolwiek porozumienia nie jest możliwe.


Coraz większym zainteresowaniem cieszy się opieka naprzemienna. Polega ona na tym, że dziecko mieszka przez takie same okresy z każdym z rodziców, przez co lepiej podtrzymuje z nimi więzi, co z kolei pozytywnie wpływa na jego rozwój emocjonalny. Najczęściej sprawowanie pieczy naprzemiennej wygląda tak, że dziecko mieszka na przykład przez miesiąc u matki, a następnie przez miesiąc u ojca. Bardziej zamożni rodzice mogą pozwolić sobie na zakup mieszkania dla dziecka, w którym mieszkają z nim w czasie, który przypada na ich kolejność sprawowania opieki. To jednak niezwykle rzadkie przypadki.



500+ a opieka naprzemienna 



W przypadku opieki naprzemiennej może pojawić się problem dotyczący tego, któremu z rodziców powinno przysługiwać świadczenie z programu 500+. Otóż ustawa, na mocy której wprowadzono świadczenie, przewiduje, iż w przypadku rodziców rozwiedzionych, będących w separacji lub żyjących w rozłączeniu pieniądze są przyznawane wyłącznie jednemu rodzicowi. Wyjątek stanowi natomiast opieka naprzemienna. Otóż jeżeli na mocy orzeczenia sądu dziecko znajduje się pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców – sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach – wówczas każdemu z nich przysługuje połowa świadczenia (250 złotych). Przez długi czas orzecznictwo sądów w tym zakresie było także rozbieżne. W niektórych orzeczeniach stawiano bowiem tezę, że konieczne jest ustanowienie opieki naprzemiennej przez sąd, z kolei w innych uważano, że wystarczy faktyczne porozumienie rodziców w tym zakresie.


W związku z tymi wątpliwościami do Naczelnego Sądu Administracyjnego w maju 2021 roku trafiło pytanie Rzecznika Praw Dziecka, który chciał wyjaśnienia kwestii. Podał on między innymi, że w lutym 2019 roku NSA orzekł, że pozostawanie dziecka pod opieką naprzemienną nie jest okolicznością możliwą do ustalania przez strony lub organ administracji prowadzący postępowanie, a w konsekwencji również przez sąd administracyjny. Z kolei w orzeczeniu z kwietnia 2018 roku NSA wskazał, iż zwrotu zgodnie z orzeczeniem sądu nie można interpretować literalnie, jako wykluczającego możliwość przyznania obojgu rodzicom świadczenia wychowawczego, gdy sąd wprost nie orzekł o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w taki sposób. W tym kontekście NSA uznał, że podane przykłady orzeczeń nie dostarczyły dowodów, aby w wydawanych wyrokach sądy administracyjne uznawały, że fakt sprawowania opieki naprzemiennej nie musi wynikać z orzeczenia sądu lub ugody mającej moc wyroku sądowego. Stanowisko to zostało wyrażone przez skład 7-osobowy, który ponadto odmówił podjęcia uchwały.


Sprawowanie opieki naprzemiennej jest pożądane przez wielu rodziców, jednakże wiąże się ono z pewnymi trudnościami. Jedną z nich jest pobieranie świadczenia z programu 500+. Okazuje się, że w takim przypadku każdemu z rodziców przysługuje połowa jego wysokości.