Pracownik czy pracodawca – kto ma prawa autorskie do programu komputerowego?
Blog

Skontaktuj się z nami

29-04-2022
Photo representing the subject of the blog

Najpopularniejsze posty

Zapisz się do Newslettera

Wyślij

Każdemu twórcy przysługują prawa autorskie do stworzonego utworu. Reguła ta dotyczy również twórców oprogramowania komputerowego. Pojawia się tutaj jednak problem zatrudnienia twórcy na umowę o pracę. Komu w takiej sytuacji przysługują prawa autorskie – osobie, która stworzyła dany program, czy też temu, kto ją zatrudnia? Odpowiedź na to pytanie można znaleźć w niniejszym artykule.



Czym właściwie są prawa autorskie?


Pojęcie praw autorskich wiąże się nieodłącznie ze sferą własności intelektualnej. Mówiąc najprościej, jest to zespół praw, które przysługują twórcy danego utworu od chwili, w której ten utwór zaczyna powstawać. Co ważne, uzyskanie tych praw nie wymaga od twórcy żadnych formalności.


W kontekście powyższego należy dokonać pewnego rozróżnienia. Mianowicie twórcy przysługują dwa rodzaje praw autorskich – osobiste prawo autorskie oraz majątkowe prawo autorskie. Pierwsze z nich ma charakter niezbywalny i jest ono ściśle powiązane z samym twórcą. To na przykład możliwość opatrzenia dzieła swoim nazwiskiem. Z kolei majątkowe prawo autorskie jest związane z twórcą w sposób pośredni, a także jest ono ograniczone czasowo. W praktyce zapewnia ono możliwość zarabiania na stworzonym przez siebie utworze. Co ważne, istnieje możliwość przeniesienia majątkowych praw autorskich na inny podmiot, jednakże, aby umowa w tym przedmiocie była ważna, musi zostać sporządzona w formie pisemnej.


W praktyce zdarza się tak, że twórcą programu komputerowego może być osoba działająca na własny rachunek, jak i pracownik. Pierwszy z tych przypadków nie budzi żadnych wątpliwości co do tego, komu przysługują prawa autorskie. Jak jednak jest w sytuacji pracowników?


Pracownik czy pracodawca?


Jeżeli chodzi o pracownika tworzącego oprogramowanie komputerowe na zlecenie swojego pracodawcy, niezwykle istotne są postanowienia umowy o pracę, które regulują tę kwestię. W przeciwnym razie, a więc gdy brak takich zapisów, prawa autorskie przysługują pracodawcy. Do ich nabycia dochodzi już w momencie powstania.


W związku z powyższym należy koniecznie zwrócić uwagę na jeszcze jeden bardzo ważny problem. Mianowicie w obecnych czasach popularne są inne formy zatrudnienia – umowa zlecenie oraz umowa o dzieło. W ich przypadku prawa autorskie do stworzonego programu komputerowego przysługują jego twórcy.


Warto jeszcze wyjaśnić jedną rzecz. Otóż pracodawca może rozporządzać nabytymi prawami autorskimi na wszystkich polach eksploatacji. Chodzi tutaj o sposoby wykorzystywania dzieła, a więc na przykład sprzedaż licencji, czy też kopiowanie.


Problematyka praw autorskich jest niezwykle istotna z punktu widzenia twórców oprogramowania komputerowego. Zawsze tworzą oni bowiem program, z którego ktoś będzie korzystał. Szczególnie gdy twórca jest pracownikiem innego podmiotu, powinien uważać na zapisy w umowie o pracę. Jeżeli nie postanowiono w niej inaczej, to pracodawca staje się właścicielem praw autorskich.