Poszukiwanie majątku dłużnika często nie jest rzeczą łatwą. Wiele osób robi bowiem wszystko, aby posiadane przez nie przedmioty i prawa pozostały w ukryciu. Wierzyciele korzystają jednak ze sposobów, które często okazują się skuteczne, aczkolwiek bywają niekiedy nie do końca zgodne z prawem. Jak zatem dotrzeć do majątku dłużnika?
Jawne składniki majątku dłużnika
Polskie prawo daje możliwości znalezienia niektórych składników majątku bez większego wysiłku. Można bowiem sprawdzić w księgach wieczystych, czy nie jest on właścicielem nieruchomości, a ponadto zapoznać się z wpisami do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Sądowego.
Wymienione powyżej rejestry pozwalają na sprawdzenie, czy dłużnik posiada nieruchomość, prowadzi działalność gospodarczą bądź zasiada we władzach spółek. Niemniej jednak skorzystanie z nich wiąże się z pewnymi niedogodnościami.
Warto dodać, iż w obecnym stanie prawnym nie istnieje żadna wyszukiwarka majątków dłużników. Z tego względu część wierzycieli chętnie korzysta z usług firm zajmujących się tego typu sprawami. Podmioty te nierzadko działają na granicy prawa, co może prowadzić do powstania problemów prawnych.
Postępowanie w przedmiocie wyjawienia majątku dłużnika
W Kodeksie postępowania cywilnego uregulowana została specjalna procedura, której celem jest wyjawienie majątku dłużnika (art. 913-9201). Co ważne, można je przeprowadzić zarówno na etapie egzekucji komorniczej, jak i jeszcze przed jej rozpoczęciem.
W pierwszym ze wskazanych powyżej wypadków konieczne jest wykazanie, że majątek, który zajęty podczas egzekucji, nie rokuje zaspokojenia egzekwowanych należności lub, że na skutek prowadzonej egzekucji wierzyciel nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej należności. Z kolei w drugim przypadku wierzyciel musi uprawdopodobnić, że nie uzyska zaspokojenia w pełni swojej należności ze znanego mu majątku albo z przypadających dłużnikowi bieżących świadczeń periodycznych za okres sześciu miesięcy oraz wezwać dłużnika listem poleconym za potwierdzeniem odbioru – po uzyskaniu tytułu wykonawczego – do zapłaty stwierdzonej nim należności. Wówczas można żądać wyjawienia majątku, gdy dłużnik nie spłaci zaległości w ciągu 14 dni od dnia doręczenia wezwania do zapłaty.
Przebieg postępowania
Postępowanie rozpoczyna się od złożenia odpowiedniego wniosku. Sądem właściwym do jego rozpoznania jest sąd rejonowy ogólnej właściwości dłużnika. Załącznikami do wniosku są odpis protokołu zajęcia komorniczego lub inne dokumenty, które uzasadniają wyjawienie majątku. Jeśli natomiast postępowanie ma zostać zainicjowane przed wszczęciem egzekucji, należy również załączyć tytuł wykonawczy.
Wyjawienie majątku polega na złożeniu przez dłużnika oświadczenia o jego stanie majątkowym. Co ważne, jest ono składane pod rygorem odpowiedzialności karnej w razie podania w nim nieprawdy. Niektórzy jednak uważają, że groźba wszczęcia postępowania karnego jest znacznie mniej negatywną konsekwencją niż wyjawienie majątku. To jednak nie wszystko, albowiem dłużnik składa również przyrzeczenie, z którego wynika, że sporządzony przez niego spis jest zupełny i prawdziwy.
Dochodzenie wierzytelności w wielu przypadkach nie jest łatwe i szybkie. Dłużnicy potrafią bowiem skutecznie ukrywać składniki swojego majątku, co działa na niekorzyść wierzyciela. Z całą pewnością przydałaby się wyszukiwarka majątków dłużników, jednakże obecnie nie istnieje takie narzędzie.
Sprawdzam ofertę kancelarii